20140827

Για την ποιότητα του δημόσιου λόγου

Σχόλιο με αφετηρία τον τίτλο και την συνέντευξη που έδωσε ο Χρήστος Παπαδημητρίου στην Καθημερινή και η οποία αναδημοσιεύεται σε πληθώρα ιστότοπων:
"Χρ. Παπαδημητρίου: O Δαρβίνος δεν καταλάβαινε το σεξ επειδή απειλούσε τη θεωρία του".

Το βρίσκω θλιβερό άνθρωποι των οποίων η υπόσταση ταυτίζεται με την προοδευτικότητα όπως είναι ένας επιστήμονας με την εμβέλεια του Χρ. Παπαδημητρίου να καταφέρονται με αλαζονεία για οποιονδήποτε λόγο, ειδικά όμως προς συναδέλφους τους που άνοιξαν δρόμους πάνω στους οποίους πατούν και οι ίδιοι.

Ακόμα και αν υποθέσουμε πως υπάρχει τεκμηρίωση ότι είτε το συνολικό έργο του Δαρβίνου, είτε ειδικά το έργο του Η καταγωγή του ανθρώπου και η σημασία της σεξουαλικής επιλογής προδίδουν το γεγονός πως "δεν καταλάβαινε το σεξ" η διατύπωση της θέσης του Χρ. Παπαδημητρίου θα μπορούσε να είναι διατυπωμένη ως εξής: 
"Οι ελλιπείς γνώσεις του Δαρβίνου και συνολικά της εποχής του για το σεξ τον οδήγησαν σε διατύπωση ανακριβειών στην θεωρία του".
Αλλιώς, για να δικαιολογήσουμε την κακοβουλία που του καταλογίζεται, θα έπρεπε να γνωρίζουμε στοιχεία της προσωπικότητας του Δαρβίνου μέσα από τα οποία θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για έναν κακόβουλο που δεν θα δίσταζε να φερθεί αντιεπιστημονικά προκειμένου να παραμένει στο επίκεντρο της δημοσιότητας. 

Ο καταλογισμός στον Δαρβίνο κακοβουλίας σε προσωπικό επίπεδο, δηλαδή η διατύπωση "αρνιόταν να καταλάβει το σεξ γιατί ήξερε πως θα χρειαζόταν να ανατρέψει την θεωρία του" αποτελεί η ίδια τεκμηρίωση κακοβουλίας τόσο του Χρ. Παπαδημητρίου, εφόσον πάντα μια τέτοια διατύπωση προέρχεται από αυτόν, όσο και χαμηλό επίπεδο του αρχισυντάκτη που επέλεξε την συγκεκριμένη πρόταση για τίτλο της συνέντευξης.

Οι επιστήμες αποκαλύπτουν αλήθειες για τον κόσμο μέσα από μια διαδικασία όπου κάθε σημαντικός ή ασήμαντος επιστήμονας τραβάει μία λεπτή φλούδα του κρεμμυδιού προσδοκώντας να δει το φύτρο στο κέντρο του. Όσο και αν και οι επιστήμονες συχνά αποδεικνύονται να είναι κοινοί άνθρωποι με κοινά πάθη, η μικρή ή μεγάλη λεπτή φλούδα που απομάκρυνε ο καθένας τους φέρνοντάς μας πιο κοντά στην κατανόηση του κόσμου, είναι αρκετή δικαιολογία για να επικεντρωνόμαστε, όχι σε πραγματικά ή φανταστικά στοιχεία της ζωής τους αλλά, στην αξιολόγηση των μεθόδων και των συμπερασμάτων του έργου τους.

...


[Έχει πλέον τεκμηριωθεί και με βιολογικούς όρους πως η εμμονή σε πρότερες πεποιθήσεις είναι μέρος των εγκεφαλικών ιδιοτήτων όλων των ανθρώπων. Δηλαδή μπορεί ακόμα και όταν μας παρουσιάζονται ισχυρές αποδείξεις για ένα πρακτικό ή θεωρητικό θέμα συχνά τείνουμε να τις παραβλέπουμε επιμένοντας στις πρότερες απόψεις μας.]