20150831

O τελετουργικός φόνος του βασιλιά

"By using a range of methods to kill the victim, the ancient Irish sacrificed to the goddess in all her forms. This manner of death is peculiar to the ritual killing of kings. It means that a king was being decommissioned."
"The king had great power but also great responsibility to ensure the prosperity of his people. Through his marriage on his inauguration to the goddess of the land, he was meant to guarantee her benevolence. He had to ensure the land was productive, so if the weather turned bad, or there was plague, cattle disease or losses in war, he was held personally responsible."
http://www.irishcentral.com/news/bog-bodies-are-kings-sacrificed-by-celts-says-expert-129289548-237410131.html


Clonycavan Man

https://en.wikipedia.org/wiki/Clonycavan_Man

Cashel Man

https://en.wikipedia.org/wiki/Cashel_Man


Φονικά χτυπήματα από τσεκούρι στο σώμα και το κεφάλι, τρύπες στην σάρκα για να περάσει σχοινί, κομμένες θηλές, ξεκοίλιασμα, κόψιμο στην μέση και ποιός ξέρει πόσα άλλα. Χωρίς αμφιβολία, δεν θα ήθελε κανείς να είναι βασιλιάς εκείνα τα (χιλιάδες) χρόνια. Δεν υπάρχει δε καμμία ειδική διαστροφή που οδήγησε τους Κέλτες σε αυτές τις αποτρόπαιες πράξεις. Ανάλογες φονικές παραδόσεις έχουν καταγραφεί και σε ζώντες (κατά την πρόσφατη ιστορική περίοδο) εξισωτικούς πολιτισμούς.

Θα μπορούσαμε να σταθούμε στον αποτρόπαιο χαρακτήρα ενός τέτοιου φόνου. Πέρα από τις γνώσεις που μας προσφέρουν οι ανθρωπολόγοι και οι αρχαιολόγοι, ο απόηχος των τελετουργικών θυσιών φτάνει ως εμάς και μέσα από τα μυθολογικά σύμβολα των κυρίαρχων πολιτισμών.
Θα μπορούσαμε ακόμα να σταθούμε στο δεισιδαιμονικό υπόβαθρο που υποκινεί έναν τέτοιο φόνο. Η ανθρώπινη φαντασία έχει υπάρξει ανεξάντλητη στην δημιουργία συσχετισμών και σύγχισης μεταξύ άκρατων φόβων και πραγματικών καταστάσεων πάντα με τραγικά, έστω για κάποιους, αποτελέσματα.
Θα μπορούσαμε να σταθούμε ακόμα στην ανθρώπινη δίψα για φόνο. Οι πρωτόγονες ανθρωποθυσίες, οι φονικές τελετουργίες της μεσαιωνικής Ιεράς Εξέτασης, αλλά και οι δεκάδες σφαίρες που νομότυπα αφήνουν συχνά-πυκνά τα όργανα της τάξης του πολιτισμένου κόσμου στα σώματα των διωκόμενών τους, για να μην μιλήσουμε και για τους πολέμους, έχουν υπάρξει ήδη αντικείμενο μελέτης από αυτούς που ασχολούνται με τα όρια της νόησης και των ενστίκτων μας.

Σίγουρα, δεν είναι καθόλου αδιάφορη η αναζήτηση ερμηνειών, ακόμα και μέχρι εξάντλησης, για αυτά τα θέματα τα οποία λίγο ή πολύ εξάπτουν την φαντασία όλων μας. Αυτές οι γνώσεις μάς δίνουν ένα σχεδιάγραμμα της πορείας του ανθρώπινου πολιτισμού και πώς αυτός επιδρά στις κυρίαρχες τουλάχιστον συμπεριφορές της πλειοψηφίας των ανθρώπων.

Υπάρχει όμως σε όλα αυτά κάτι το εντυπωσιακό: η αποστροφή της αντίληψής μας από την ουσία αυτού του γεγονότος, που δεν είναι άλλη από την συστηματική καθαίρεση και φόνευση βασιλιάδων από την ίδια την κοινότητα στην οποία βασίλευσαν.
Ο βασιλιάς σε αυτόν τον τύπο κοινωνικής οργάνωσης εμφανίζεται να είναι μία μορφή εξουσίας, όχι τόσο μεταξύ των ανθρώπων, όσο πάνω στις δυνάμεις της φύσης προκειμένου να επιτυγχάνονται οι προσδοκίες της κοινότητας. Η εξύψωσή του δηλαδή πάνω από την κοινότητα παρέχεται σε αυτόν με τελετουργικό τρόπο προκειμένου να έχει το αναγκαίο κύρος απέναντι στις δυνάμεις της φύσης. Η κοινότητα όμως έχει την δυνατότητα, όπως παρέχει αυτή την εξύψωση, με ανάλογο τρόπο και να την αναιρέσει.
Η αποτυχία ενός βασιλιά να υποτάξει τις δυνάμεις της φύσης προκειμένου να ικανοποιήσει τις προσδοκίες της κοινότητας κινητοποιεί αυτόματα την δικαιοδοσία της κοινότητας να τον καθαιρέσει, πράγμα που οι δεισιδαιμονικές επιταγές ταυτίζουν με την τελετουργική φόνευσή του.
Η αφετηρία του τελετουργικού φόνου και ανθρωποφαγίας αποδίδεται στην φόνευση του κυρίαρχου αρσενικού και στην συνομολόγηση της ισοτιμίας των μελών της κοινότητας. Ο απόηχος αυτού του τύπου κοινωνικής οργάνωσης φτάνει μέχρι τις μέρες μας με την επισφράγιση της ισοτιμίας αυτών που, με συμβολικό τρόπο, πίνουν το αίμα και τρώνε την σάρκα του Χριστού.

Αυτό όμως που είναι εντυπωσιακό, και από το οποίο μοιάζει να αποστρέφουμε το βλέμμα, είναι πως, η εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών, πέρα από τα επιτεύγματα σε επίπεδο μείωσης των δεισιδαιμονιών και της φονικής μανίας, στο επίπεδο της κοινωνικής οργάνωσης παρουσιάζει ένα σοβαρό πισωγύρισμα προς την κατεύθυνση της ζωικής κατάστασης.
Στην ζωική κατάσταση κατά κύριο λόγο η φυσική ισχύς δίνει την εξουσία σε ένα κυρίαρχο αρσενικό με έναν δεδομένο και προβλέψιμο ζωικό τρόπο. Αυτή η ζωική κατάσταση, όσο αφορά το ανθρώπινο είδος ανατράπηκε πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια αναδεικνύοντας την ικανότητα των ανθρώπων να επιλέγουν συνειδητά και να συνεργάζονται ισότιμα, διαμορφώνοντας μια πρωτόγνωρη και μοναδική συνθήκη, που κατανοούμε ως την ανθρώπινη συνθήκη.

Αυτή η διαδικασία όμως ανάπτυξης των ιδιαίτερων ανθρώπινων ικανοτήτων, ανατράπηκε πριν λίγες χιλιάδες χρόνια με την επινόηση της δουλείας και της υποταγής ανθρώπων σε ανθρώπους.
Τα συλλογικά επιτεύγματα δηλαδή των ανθρώπων, όπως οι καλλιέργειες, η κτηνοτροφία και τα εργαλεία, μετατράπηκαν σε αφορμή αλλά μαζί και στα εργαλεία ώστε να υποδουλώνονται άνθρωποι σε άλλους ανθρώπους, όμοια σαν να ήταν τα πρόβατά τους, τα γελάδια, ή τα μελίσσια τους.
Έκτοτε, τα συλλογικά επιτεύγματα των ανθρώπων, μέσα από πολλές και διάφορες εκδοχές αλλά πάντα με ανάλογο αποτέλεσμα, μετατρέπονται σε εξωσωματικά εργαλεία ισχύος και επιβολής ανθρώπων πάνω σε ανθρώπους, λειτουργώντας όπως ακριβώς κατά το ζωικό παρελθόν λειτουργούσε η σωματική δύναμη. Ο Προμηθέας, το σύμβολο της συλλογικής γνώσης, βρίσκεται αλυσσοδεμένος, και η ανθρώπινη γνώση, μαζί και κάθε επίτευγμα, βρίσκεται στα χέρια των κυρίαρχων που τα κραδαίνουν με στόμφο σαν νάτανε δικά τους, δημιουργώντας όλο και μεγαλύτερες ανισότητες, σκορπώντας την δυστυχία σε όλο και περισσότερους ανθρώπους.

Έτσι λοιπόν, ο σύγχρονος πολιτισμένος κόσμος μας ανάγει την επιδίωξη της κυριαρχίας και της επιβολής, μαζί και τα μέσα επίτευξης αυτών, σε υποτιθέμενο δικαίωμα κάθε ανθρώπου, εξιδανικεύει και νομιμοποιεί αυτό που στην αρχή του ανθρώπινου πολιτισμού ήταν αδιανόητο: να ξεχωρίσει κάποιος σε βάρος των υπολοίπων.

Αξίζει λοιπόν να αναζητήσουμε και να μελετήσουμε την διαδικασία μέσα από την οποία ο άλλοτε χρηστικός και αναλώσιμος βασιλιάς-υπηρέτης του κοινού συμφέροντος, μετατράπηκε σε δυνάστη με δύναμη ικανή να παρασέρνει τον λαό του και άλλους λαούς σε κάθε είδους δεινά, ανάλογα με τις εμμονές και τις προσωπικές του επιδιώξεις.
Αξίζει ακόμα να αναζητήσουμε πώς εμείς οι πολιτισμένοι επιτρέπουμε ο Προμηθέας να παραμένει αλυσσοδεμένος και τα ανθρώπινα επιτεύγματα να συγκεντρώνονται στα χέρια λίγων και να μετατρέπονται σε μέσα υποδούλωσης και εκμετάλλευσης των πολλών από τους λίγους, διαμορφώνοντας πρωτοφανείς ανισότητες.
Αξίζει να αναζητήσουμε τα αόρατα δεσμά που μας παρασέρνουν προς τα πίσω, στο σημείο από το οποίο η άνθρωποι δραπέτευσαν από την κατάσταση του ζώου.

Κυρίως όμως, αξίζει να αναζητήσουμε τους σύγχρονους όρους "τελετουργικής φόνευσης του βασιλιά", πάνω στους οποίους θα θεμελιωθούν οι νέοι όροι ισοτιμίας, εξασφαλίζοντας ότι σε όποιον και για όσο ανατίθεται από την κοινωνία να ξεχωρίσει, αυτός θα λειτουργεί αποκλειστικά προς όφελός της. Ας μην παραγνωρίζουμε δε, πως αν δεν σταθούμε σε αυτό το θέμα το ίδιο σχολαστικοί με τους προγόνους μας, αδιαφορώντας και τεμπελιάζοντας, οι εντυπωσιακές ικανότητες που αφιερώνουμε προς χάρην του ανταγωνισμού και της κυριαρχικότητας, αναπόφευκτα θα οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε πολύ περισσότερα δεινά από όσες απολαύσεις.